به گزارش “راهبرد انرژی“، مبادله حملات هوایی ایران و اسرائیل بازار جهانی نفت را متزلزل کرد. پس از حمله موشکی و پهپادی تلافی جویانه دولت یهودی به اصفهان، قیمت برنت به 88.8 دلار در هر بشکه افزایش یافت، اما به زودی به 86.8 دلار بازگشت. اما این به هیچ وجه به این معنا نیست که درگیری پایان یافته و رویدادها وارد مسیر کنترل شده ای شده اند. همانطور که آنتونیو گوترش اشاره کرد، خاورمیانه “روی لبه چاقو راه می رود”. در واقع، این روند ناخوشایند نه چارچوب زمانی دارد و نه محدودیت دیگری. گیتا گوپینات معتقد است که «اگر تشدید تنش در منطقه رخ دهد، جهان ممکن است با یک شوک نفتی جدی مواجه شود».
“شوک شدید” به چه معناست؟ ناظران در ارزیابی های خود متفاوت هستند، اما همه آنها با یک نگرش هشداردهنده در مورد سرنوشت آینده بازار نفت متحد هستند. کارشناسان شرکت مشاوره تی اس لومبارد هشدار می دهند که افزایش قیمت به 100 دلار در هر بشکه منجر به کاهش رشد اقتصاد جهانی می شود. و بر اساس محاسبات بلومبرگ، یک جنگ تمام عیار بین اسرائیل و ایران می تواند باعث جهش قیمت بسیار بیشتر – تا 150 دلار در هر بشکه شود. تحلیلگران بانک آمریکا نیز به نوبه خود رقم شوک را 190 دلار می نامند. سناریوی دیگر آنها (محافظه کارانه) جهش قیمت ها را 30-40 دلار، یعنی تقریباً به 120-130 دلار، فراهم می کند.
در هر صورت، بانک آمریکا خاطرنشان می کند، وضعیت مملو از وقفه های جدی در عرضه نفت ایران است و بازار 2 میلیون بشکه در روز از دست می دهد. احتمال دارد جمهوری اسلامی تنگه مهم استراتژیک هرمز را ببندد که یک سوم صادرات گاز طبیعی مایع جهان و حدود 20 درصد نفت خام (17 میلیون بشکه در روز) از آن عبور می کند. هنگامی که وضعیت اقتصادی یا مواد خام مستقیماً تحت تأثیر ژئوپلیتیک قرار می گیرد، پیش بینی ها آشکارا محکوم به سقوط هستند. از آنجایی که درگیری ایران و اسرائیل خطرات عمیق، تاریخی و غیرقابل نابودی توسعه طولانی مدت را به همراه دارد، احتمالاً قیمت ها افزایش خواهند یافت.
علاوه بر این، حوثی‌های یمن که قبلاً در دریای سرخ دزدی دریایی می‌کردند، تقریباً به حمل و نقل ترانزیت از طریق منطقه پایان دادند و صادرکنندگان نفت را مجبور کردند که حق بیمه 10 دلاری در هر بشکه را در تعرفه‌های خود لحاظ کنند. اکنون که اوضاع اینجا بیش از پیش متشنج شده است، فقط مسیرهای دریایی و ارتباطات زمینی در معرض تهدید قرار ندارند. ما در مورد سرنوشت آینده کل زیرساخت های نفتی از جمله میادین و پالایشگاه ها صحبت می کنیم.
با توجه به تنگه هرمز، ایمنی دریانوردی در این گذرگاه بین خلیج فارس و اقیانوس هند عامل اصلی صنعت نفت و گاز جهانی بوده و است. در یک کرانه آن عمان و امارات و در سوی دیگر ایران قرار دارند. تهران با کنترل این آبراه، اهرم‌های مؤثری – هم اقتصادی و هم ژئوپلیتیک – را حفظ می‌کند. از نظر فنی، ایرانی‌ها می‌توانند هر کشتی را در تنگه بدون اینکه کشتی‌های جنگی خود را وارد کنند، اما با استفاده از باتری‌های ساحلی نابود نمایند،
به وضوح هیچ روند نزولی در قیمت ها وجود ندارد. به علاوه، طبق سناریوی بلومبرگ، تا پایان سال، قیمت ها ممکن است از 100 دلار و حتی 150 دلار در هر بشکه فراتر رود. بله، در حال حاضر وضعیت در منطقه تا حدی خنثی شده است و هیچ مشکل خاصی از نظر لجستیکی وجود ندارد. نفتکش ها هم در تنگه هرمز و هم در دریای سرخ آزادانه تردد می کنند. اما هیچ کس نمی داند که بعداً چه اتفاقی خواهد افتاد: رویدادها می توانند کاملاً طبق هر سناریویی پیش بروند.
حداقل یک مورد دیگر، البته غیرقابل انکار، وجود دارد که به طور بالقوه می تواند قیمت نفت را به سمت بالا تغییر دهد. اخیراً، کشورهای G7 قصد خود را برای “تضعیف پروژه های انرژی آینده روسیه” و به دنبال تبعیت از سقف قیمت نفت 60 دلار در هر بشکه تایید کردند. این بیانیه در پی نتایج نشست سه روزه وزرای خارجه گروه 7 در جزیره کاپری ایتالیا صادر شد.
این سؤال که کاهش فرضی مسکو در حجم صادرات مواد خام چگونه بر بازار جهانی تأثیر خواهد گذاشت همچنان باز است. تاکنون هیچ مشکل عینی در زمینه عرضه نفت به خارج از کشور وجود ندارد. به عنوان مثال، در چین در سه ماهه اول 12.85 درصد از نظر فیزیکی (به 27.5 میلیون تن) و 17.9 درصد (به 13.8 میلیارد دلار) از نظر ارزش رشد کردند. و بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی، روسیه در ماه مارس 390 هزار بشکه نفت در روز بیشتر از فوریه فروخت – حدود 5.08 میلیون بشکه در همان زمان، عرضه فرآورده های نفتی 180 هزار بشکه در روز کاهش یافت و به 2.76 میلیون بشکه در روز رسید. پس زمینه تعمیرات پالایشگاه علاوه بر این، طبق گزارش آژانس بین المللی انرژی، قیمت انواع نفت اورال روسیه به طور متوسط 1.8 دلار در هر بشکه در ماه مارس افزایش یافته است که “به لطف تقاضای قوی” است.
درست است، این نمی تواند به طور نامحدود ادامه یابد: در شرایط تحریم، روسیه توانایی افزایش حجم تولید و توسعه سپرده های ارزان تر (از نظر هزینه) را از دست داده است. فناوری‌های مدرن مرتبط با اکتشاف زیر خاک و حفاری صنعتی امروزه برای آن غیرقابل دسترس است، زیرا منابع آنها شرکت‌های آمریکایی و اروپایی هستند.
ترجمه: اداره رسانه های خارجی
